Πρόκειται για αιμορραγίες στο εγκεφαλικό παρέγχυμα, οι οποίες επέρχονται αυτόματα χωρίς να προηγηθεί τραύμα. Συνηθισμένες αιτίες  μη τραυματικών αιμορραγιών είναι η λήψη αντιπηκτικών φαρμάκων, όπως ασπιρίνη, κλοπιδογρέλη ή απιξαμπάνη αλλά και καταστάσεις, όπου ο ασθενής έχει αιμορραγική διάθεση.

Τα κλινικά συμπτώματα εξαρτώνται  κυρίως από την εντόπιση και το μέγεθος της αιμορραγίας. Μεγάλες αιμορραγίες μπορεί να αυξήσουν την ενδοκράνιο πίεση και να οδηγήσουν σε λήθαργο μέχρι και εγκεφαλικό εγκολεασμό. Μικρότερες αιμορραγίες μπορούν να προκαλέσουν κινητικά προβλήματα, διαταραχές στην ομιλία ή στα οπτικά πεδία, αν εντοπίζονται στην πρόσθια κινητική έλικα, στα  κέντρα της ομιλίας και στον ινιακό λοβό ή στην οπτική ακτινοβολία, αντίστοιχα.  Τέλος, πολύ συχνά οι αιμορραγίες έχουν μικρό όγκο, ώστε να μην προκαλείται κάποιο σύμπτωμα.

Η αυτόματη ενδοεγκεφαλική αιμορραγία (Intracerebral hemorrhage -ICH) ευθύνεται για το 15 έως 20% όλων των εγκεφαλικών επεισοδίων στη Δυτική Ευρώπη και συμβάλλει σημαντικά στη θνησιμότητα και την αναπηρία. Το 40% των ασθενών με ενδοεγκεφαλική αιμορραγία πεθαίνουν μέσα σε 30 ημέρες και από αυτούς που επιβιώνουν, μόνο λίγοι είναι ανεξάρτητοι στις καθημερινές δραστηριότητες.

Στην περίπτωση που η αιμορραγία είναι μικρή και δεν προκαλεί κάποια συμπτώματα, τότε η αντιμετώπιση είναι συντηρητική. Ο ασθενής πρέπει να νοσηλευθεί σε ειδικές μονάδες εντατικής θεραπείας με διαρκή έλεγχο της αρτηριακής του πίεσης μέχρι η αιμορραγία να σταθεροποιηθεί και ο ασθενής να εξέλθει του κινδύνου.

Η χειρουργική επέμβαση είναι πιο πιθανό να ενδείκνυται σε ασθενείς με υψηλό αιμορραγικό όγκο και/ή κλινική συμπτωματολογία. Η παραδοσιακή χειρουργική θεραπεία, η οποία αφορούσε κυρίως κρανιοτομία και παροχέτευση της αιμορραγίας, δεν έχει αποδειχθεί αποτελεσματική. Σήμερα, η αφαίρεση της αιμορραγίας μέσω ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών (γνωστή και ως χειρουργική μέσω κλειδαρότρυπας -keyhole surgery) γίνεται όλο και πιο σημαντική στη νευροχειρουργική. Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, χρησιμοποιούνται διάφορες ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι για την αντιμετώπιση της αιμορραγίας. Με αυτή την τεχνική, δίνεται στον χειρουργό μια κατοπτρική άποψη της πηγής της αιμορραγίας στον εγκέφαλο χρησιμοποιώντας ένα ενδοσκόπιο μέσω μιας μικρής κρανιοανάτρησης (οπή σαν κλειδαρότρυπα). Μια μίνι κάμερα υψηλής τεχνολογίας στέλνει στον χειρουργό ακριβείς εικόνες του αιμορραγικού αγγείου στον εγκέφαλο. Επομένως, η αιμορραγία μπορεί να σταματήσει χωρίς να προκληθεί βλάβη στον περιβάλλοντα ιστό. Αυτό συμβαίνει είτε με έκπλυση της αιμορραγίας είτε με καυτηριασμό της πηγής της αιμορραγίας. Το σημείο στο κρανίο όπου πρόκειται να γίνει η κρανιοανάτρηση (κλειδαρότρυπα) για αυτή τη νέα διαδικασία προσδιορίζεται εκ των προτέρων χρησιμοποιώντας νευροπλοήγηση (υπολογιστικό σύστημα τρισδιάστατης real time απεικόνισης του εγκεφάλου) .

Επιπρόσθετα, κι άλλες γνωστές ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι χωρίς ενδοσκόπιο είναι διαθέσιμες. Μία τέτοια μέθοδος είναι για παράδειγμα, η ελάχιστα επεμβατική διαδικασία τοποθέτησης- με τη βοήθεια νευροπλοήγησης –  μιας παροχέτευσης στην αιμορραγική κοιλότητα ακολουθούμενη από θεραπεία λύσης με το αιμορραγικό φάρμακο αλτεπλάση (alteplase).

Οι παραδοσιακές, αλλά μη φιλικές προς τους ιστούς χειρουργικές μεθόδους παραμένουν ως εφεδρική επιλογή.

Στις εικόνες 1 και 2 απεικονίζονται οι προεγχειρητικές και μετεγχειρητικές εικόνες  από δύο ασθενείς με ενδοεγκεφαλική αιμορραγία. Αυτές αφαιρέθηκαν ενδοσκοπικά μέσω μιας απλής κρανιοανάρτησης (1 εκ.)

Image Here Image Here
Εικ 1 Αριστερά φαίνεται η προεγχειρητική μαγνητική ενός ασθενή με αυτόματη εγκεφαλική αιμορραγία. Ο όγκος της αιμορραγίας (έντονο μαύρο και άσπρο χρώμα, πορτοκαλί βέλος) ήταν 60 ml αίμα. Δεξιά φαίνεται η μετεγχειρητική αξονική τομογραφία με αφαίρεση του αιματώματος ενδοσκοπικά μέσα από μια πολύ μικρή οπή στο κρανίο (μπλε βέλος)
Image HereImage Here
Εικόνα 2. Αριστερά φαίνεται η προεγχειρητική αξονική, δεξιά η μετεγχειρητική αξονική τομογραφία που απεικονίζουν την ολική αφαίρεση του αιματώματος μέσα από μια μικρή τομή.
Φόρμα Επικοινωνίας