Image Banner Mobile Here

Η χρήση του ενδοσκοπίου στα χειρουργεία των εγκεφαλικών παθήσεων μας προσφέρει τη δυνατότητα να διενεργούμε πλέον τις προσπελάσεις της κλειδαρότρυπας και να έχουμε άριστη απεικόνιση του χειρουργικού πεδίου με καλύτερα χειρουργικά αποτελέσματα. Ο ασθενής επωφελείται αφού αναρρώνει πιο γρήγορα, ενώ οι πιθανότητες για πιθανές επιπλοκές, όπως μετεγχειρητικές λοιμώξεις ή αιμορραγίες μειώνονται.

Ωστόσο οι επεμβάσεις με ενδοσκόπιο απαιτούν μεγάλη εμπειρία του χειρουργού στην τεχνική αυτή. Ο καθηγητής κ. Γούσιας είναι διεθνώς αναγνωρισμένος ως ειδικός για την ενδοσκοπική νευροχειρουργική, στα πλαίσια αυτά καλείται να διδάξει ως faculty σε διεθνή σεμινάρια (Εικ.3).

Εικ.3 Ο καθηγ. κ. Γούσιας είναι διεθνώς αναγνωρισμένος ως ειδικός στη χρήση του ενδοσκοπίου στην νευροχειρουργική και καλείται συχνά να διδάσκει την τεχνική του σε παγκόσμια συνέδρια ή εκπαιδευτικά σεμινάρια.

Η χρήση του ενδοσκοπίου είναι ενδεδειγμένη στις παρακάτω εγκεφαλικές παθήσεις

  • Όγκοι της βάσης κρανίου εγκεφάλου
    • όγκοι στον πρόσθιο κρανιακό βόθρο, όπως μηνιγγιώματα μέσω υπερόφρυας προσπέλασης (Εικ.4)
    • όγκοι στην γεφυροπαρεγκεφαλιδική γωνία, όπως ακουστικά νευρινώματα μέσω οπισθιοσιγμοειδούς προσπέλασης (Εικ.5)
    • αδενώματα υπόφυσης, κρανιοφαρυγγιώματα μέσω διαρρινικής προσπέλασης (Εικ. 6)
  • Όγκοι στις κοιλίες του εγκεφάλου
  • Υδροκεφαλία αποφρακτικής αιτιολογίας (δημιουργία νέων διόδων για την αποχέτευση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού)
  • Κύστεις εγκεφάλου
  • Ενδοεγκεφαλικές αιμορραγίες

Image Here

Εικ.4 Υπερόφρυα προσπέλαση

Image Here

Εικ.5 Οπισθιοσιγμοειδής προσπέλαση

Image Here

Εικ.6 Διαρρινική προσπέλαση για όγκους ή μάζες στο τουρκικό εφίππιο ή στον παρακείμενο χώρο

Εξαιρετικά χρήσιμο είναι το ενδοσκόπιο σε όγκους ή εξεργασίες του πρόσθιου κρανιακού βόθρου. Ακόμα και σήμερα οι περισσότεροι νευροχειρουργοί διενεργούν μεγάλες δερματικές τομές και κρανιοτομίες  στην μετωπιαία χώρα, οι οποίες μπορούν όμως να αντικατασταθούν από προσπελάσεις κλειδαρότρυπας με τη χρήση του ενδοσκοπίου. Ουσιαστικά ο όγκος που φαίνεται στην εικόνα 7 μπορεί να αφαιρεθεί μέσα από μία μικρή υπερόφρυα προσπέλαση αντί για την κλασσική πτεριονική. Το αποτέλεσμα της εξαίρεσης είναι εξαιρετικό αφού στην περίπτωση του ενδοσκοπίου έχουμε άριστη απεικόνιση του όγκου (βίντεο 1). Η τομή γίνεται στο φρύδι χωρίς αυτό να χρειασθεί να ξυρισθεί, μετεγχειρητικά δε φαίνεται κάποια τομή.

Εικ 7. Α. προεγχειρητική μαγνητική με απεικόνιση του όγκου (κόκκινο βέλος)
Β. Η πτεριονική κρανιοτομία είναι η πιο συχνή επιλογή χωρίς τη χρήση του ενδοσκοπίου.
Γ. Η υπερόφρυα κρανιοτομία είναι η επιλογή μας σε τέτοιες περιπτώσεις
Δ. Η  μετεγχειρητική μαγνητική τομογραφία δείχνει την πλήρη αφαίρεση του μηνιγγιώματος.

Βίντεο 1. Απεικόνιση του οπτικού χιάσματος, των καρωτίδων καθώς και της εισόδου προς την υπόφυση και προς την ΙΙΙ κοιλία.

Το ενδοσκόπιο βρίσκει εφαρμογή στην χειρουργική της γεφυροπαρεγκεφαλιδικής γωνίας, είτε πρόκειται για κάποιον όγκο, όπως ακουστικό νευρίνωμα, μηνιγγίωμα ή λοιπό καλοήθη ή κακοήθη όγκο ή πρόκειται για επέμβαση νευραλγίας τριδύμου. Μέσω της οπισθιοσιγμοειδούς προσπέλασης (Εικ. 5) εισέρχεται το ενδοσκόπιο και παρέχει εξαιρετική απεικόνιση. Στο βίντεο 2 φαίνονται οι κατώτερες εγκεφαλικές συζυγίες (κρανιακά νεύρα ΙΧ μέχρι ΧΙ), κρίσιμες αγγειακές δομές και το ακουστικό νευρίνωμα.

Βιντεο 2. Ενδοσκοπική αφαίρεση ενός ακουστικού νευρινώματος. Αρχικά στάδια κατά τα οποία γίνεται αναγνώριση και απελευθέρωση από αραχνοειδείς συνδετικούς ιστούς των κατώτερων εγκεφαλικών νεύρων

 

Μία από τις πιο συνηθισμένες παθήσεις στο κρανίο στην οποία χρησιμοποιείται το ενδοσκόπιο είναι οι όγκοι του τουρκικού εφιππίου, όπως τα καλοήθη αδενώματα της υπόφυσης και τα κρανιοφαρυγγιώματα. Στις περιπτώσεις αυτές η είσοδος στο κρανίο γίνεται από την μύτη (Εικ. 6). Το ενδοσκόπιο παρέχει εξαιρετική απεικόνιση της περιοχής από τον βλεννογόνο της μύτης μέχρι και τον σφηνοειδή κόλπο και την περιοχή της υπόφυσης μετά το άνοιγμα του εδάφους του τουρκικού εφιππίου. Αντιπροσωπευτικές διεγχειρητικές φωτογραφίες φαίνονται στις εικόνες 8α,β,γ.

Image Here

Εικ.8α. Μικρό άνοιγμα στο έδαφος του τουρικικού εφιππίου.

Image Here

8β Αιμόσταση με βαμβάκι κατά τη διάρκεια της αφαίρεσης.

Image Here

8γ. Ανακατασκευή του εδάφους του τουρκικού εφιππίου με πλήρη κάλυψη, τοποθέτηση λίπους στο έλλειμμα της μήνιγγας καθώς και οστικού μοσχεύματος, το οποίο είχε αφαιρεθεί στην αρχή της επέμβασης

Οι ενδοκοιλιακοί όγκοι  εμφανίζονται σε όλες τις ηλικίες ενώ προκαλούν μια ποικιλία συμπτωμάτων, με κυριότερο τον υδροκέφαλο. Η χρήση του ενδοσκοπίου είναι μια εξαιρετική επιλογή που προσφέρει άριστη απεικόνιση του κοιλιακού συστήματος και τη δυνατότητα της ολικής αφαίρεσης των ενδοκοιλιακών όγκων μέσω μιας μικρής κρανιοανάρτησης/οπής. Η νευροενδοσκόπηση μπορεί να συνδυασθεί με την νευροπλοήγηση για την καλύτερη καθοδήγηση του νευροενδοσκοπίου μέχρι την περιοχή των κοιλιών στην οποία εντοπίζεται ο όγκος. Η εικόνα 9 απεικονίζει την καθοδήγηση του ενδοσκοπίου μέχρι τις κοιλίες του εγκεφάλου για να αφαιρεθεί στην συνέχεια ο όγκος ενδοσκοπικά.

Εικ. 9. Ο καθηγητής Νευροχειρουργικής κ. Γούσιας προωθεί το ενδοσκόπιο στην αριστερή πλάγια κοιλία, όπως φαίνεται στην οθόνη του νευροπλοηγού (δεξιά). Στην αριστερή οθόνη υπάρχει η οθόνη του πύργου του ενδοσκοπίου, που απεικονίζει το χοριοειδές πλέγμα της αριστερής πλάγιας κοιλίας. Στη συνέχεια θα ακολουθήσει προώθηση του ενδοσκοπίου στην τρίτη κοιλία για την αφαίρεση του όγκου.

Σε περιπτώσεις ύπαρξης ενός εμποδίου (κάποιου όγκου ή κάποιας στένωσης άλλης αιτιολογίας) στην κυκλοφορία του εγκεφαλονωτιαίου υγρού (ΕΝΥ) από τον εγκέφαλο  στον νωτιαίου μυελού,  κυρίως στις περιοχές του υδραγωγού του Sylvius ή στην τέταρτη κοιλία, τότε αποφράζεται μερικώς ή ολικώς η δίοδος του ΕΝΥ προς την σπονδυλική στήλη με αποτέλεσμα να υπάρχει υπέρμετρη συλλογή του ΕΝΥ στον εγκέφαλο. Η πάθηση αυτή λέγεται αποφρακτικός υδροκέφαλος και αν δεν θεραπευθεί άμεσα, έχει οδυνηρές συνέπειες για τον ασθενή.

Η χρήση του ενδοσκοπίου προσφέρει λύση και σε αυτήν την πάθηση. Δημιουργείται μια καινούργια οπή σε ένα άλλο σημείο, στο έδαφος της τρίτης κοιλίας, ώστε να αποκατασταθεί η επικοινωνία και η κυκλοφορία του ΕΝΥ από τον εγκέφαλο προς την σπονδυλική στήλη. Έτσι αντιμετωπίζεται το πρόβλημα της αποφραγμένης φυσιολογικής διόδου.

Στο βίντεο 3 φαίνεται η τεχνική δημιουργίας μιας τεχνητής διόδου μεταξύ των χώρων του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Η χειρουργική αυτή πράξη ονομάζεται ενδοσκοπική τρίτη κοιλιοστομία. Στην εικόνα 10 απεικονίζεται το στέλεχος του εγκεφάλου με τα αγγεία του μετά από την επιτυχημένη δίοδο μέσα από το έδαφος της τρίτης κοιλίας.

Image Here

Εικ. 10. Όψη του στελέχους με την βασική αρτηρία και τους κλαδους της μετά από μια επιτυχημένη τρίτη κοιλιοστομία
Βίντεο 3. Στάδια μιας ενδοσκοπικής τρίτης κοιλιοστομίας

Οι κύστες εγκεφάλου εντοπίζονται κυρίως σε περιοχές που έρχονται σε επαφή με το ΕΝΥ ή επικοινωνούν με τις κοιλίες του εγκεφάλου. Συνήθως δεν δημιουργούν συμπτώματα, όταν ωστόσο ένα χειρουργείο  είναι ενδεδειγμένο για την αφαίρεσή τους ή την δημιουργία μιας στομίας (διάνοιξη τους), τότε αυτό είναι σαφέστατα λιγότερο επεμβατικό όταν γίνεται με τη χρήση του ενδοσκοπίου. Η εικόνα 11 απεικονίζει το περιεχόμενο μιας κολλοειδούς κύστης.

Image Here

Εικ. 11 Περιεχόμενο μιας κολλοειδούς κύστης

Περισσότερες λεπτομέρειες για τις ενδοεγκεφαλικές αιμορραγίες μπορείτε να διαβάσετε στο αντίστοιχο ενότητα στις παθήσεις (ενδοεγκεφαλικές αιμορραγίες)

Εδώ θέλουμε να τονίσουμε ότι σήμερα είναι δυνατό να αφαιρεθεί μια τέτοια αιμορραγία μόνο μέσω ενός ελάχιστα επεμβατικού ενδοσκοπικού χειρουργείου διάρκειας 20 με 30 λεπτών αντί για τα παραδοσιακά  χειρουργεία στα οποία γινόταν μεγάλες κρανιοτομές. Στις εικόνες 12 και 13 απεικονίζονται οι προεγχειρητικές και μετεγχειρητικές εικόνες  από δύο ασθενείς με ενδοεγκεφαλική αιμορραγία. Αυτές αφαιρέθηκαν ενδοσκοπικά μέσω μιας απλής κρανιοανάρτησης (1 εκ.)

Image Here Image Here
Εικ 12 Αριστερά φαίνεται η προεγχειρητική μαγνητική ενός ασθενή με αυτόματη εγκεφαλική αιμορραγία. Ο όγκος της αιμορραγίας (έντονο μαύρο και άσπρο χρώμα, πορτοκαλί βέλος) ήταν 60 ml αίμα. Δεξιά φαίνεται η μετεγχειρητική αξονική τομογραφία με αφαίρεση του αιματώματος ενδοσκοπικά μέσα από μια πολύ μικρή οπή στο κρανίο (μπλε βέλος)

 

Image HereImage Here
Εικόνα 13. Αριστερά φαίνεται η προεγχειρητική αξονική , δεξιά η μετεγχειρητική αξονική τομογραφία που απεικονίζουν την ολική αφαίρεση του αιματώματος μέσα από μια μικρή τομή.
Φόρμα Επικοινωνίας