Δρ. Κ. Γούσιας – Όγκοι βάσης κρανίου: Σύγχρονες ενδοσκοπικές τεχνικές
Η ζωή μετά το ανεύρυσμα εγκεφάλου
Prof. Γούσιας
Η ζωή μετά το ανεύρυσμα εγκεφάλου είναι μια εμπειρία που αλλάζει ριζικά την οπτική του ασθενούς την υγεία, τη δύναμη του σώματος και τη σημασία της πρόληψης. Το ανεύρυσμα εγκεφάλου αποτελεί μια από τις πιο σοβαρές αγγειακές παθήσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος, καθώς μια πιθανή ρήξη του μπορεί να προκαλέσει εκτεταμένη αιμορραγία και να απειλήσει τη ζωή του ασθενούς. Παρ’ όλα αυτά, οι εξελίξεις στη Νευροχειρουργική και στις απεικονιστικές μεθόδους τα τελευταία χρόνια έχουν αλλάξει δραστικά το τοπίο.
Σήμερα, η έγκαιρη διάγνωση και η σύγχρονη αντιμετώπιση προσφέρουν πολύ υψηλά ποσοστά επιβίωσης και πλήρους ανάρρωσης. Χάρη στη ραγδαία πρόοδο των ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών και στην εμπειρία των νευροχειρουργών, πολλοί ασθενείς που στο παρελθόν θα είχαν πολύ δυσμενή πρόγνωση σήμερα έχουν τη δυνατότητα όχι μόνο να επιβιώσουν, αλλά και να ανακτήσουν πλήρως τη λειτουργικότητά τους.
Το ανεύρυσμα εγκεφάλου είναι μια τοπική διόγκωση σε μια αρτηρία του εγκεφάλου, που οφείλεται σε λέπτυνση του τοιχώματός της. Συνήθως εμφανίζεται στα σημεία όπου οι αρτηρίες διακλαδίζονται, εκεί όπου η πίεση του αίματος είναι μεγαλύτερη. Με την πρόοδο του χρόνου, η λέπτυνση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε παθολογική διάταση, δηλαδή αύξηση της διαμέτρου του αγγείου, η οποία σε μερικές περιπτώσεις, εάν δεν αντιμετωπιστεί, θα μπορούσε να προκαλέσει ρήξη και αιμορραγία στον εγκέφαλο.
Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι ανευρυσμάτων:
Η συχνότητα εμφάνισης ανευρυσμάτων στον γενικό πληθυσμό εκτιμάται περίπου στο 3,2%, αν και θεωρείται πως είναι μεγαλύτερη, καθώς πολλά ανευρύσματα παραμένουν ασυμπτωματικά και εντοπίζονται τυχαία.
Τα περισσότερα εντοπίζονται στην πρόσθια κυκλοφορία του εγκεφάλου, κυρίως στις περιοχές όπου η πρόσθια επικοινωνούσα αρτηρία συνδέεται με την πρόσθια εγκεφαλική αρτηρία ή στη διακλάδωση της μέσης εγκεφαλικής αρτηρίας. Περίπου 10-15% των ανευρυσμάτων εντοπίζονται στην οπίσθια κυκλοφορία, κυρίως στη βασική κορυφή και στις παρεγκεφαλιδικές αρτηρίες.
Τα ακριβή αίτια εμφάνισης ανευρυσμάτων δεν είναι πλήρως γνωστά. Ωστόσο, οι επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι προκύπτουν από συνδυασμό γενετικών παραγόντων και επίκτητων επιβαρύνσεων του αγγειακού συστήματος, με αποτέλεσμα την δυσλειτουργία του ενδοθηλίου του αγγειακού τοιχώματος.
Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης ανευρύσματος περιλαμβάνουν:
Επιπλέον, υπάρχουν κληρονομικά σύνδρομα που σχετίζονται με τη δημιουργία ανευρυσμάτων, όπως η πολυκυστική νόσος των νεφρών, το σύνδρομο Ehlers-Danlos τύπου IV, το σύνδρομο Marfan και η ινομυϊκή δυσπλασία.
Θα πρέπει οπωσδήποτε να διαχωρίσουμε αν πρόκειται για ραγέν ή όχι ανεύρυσμα, καθώς η συμπτωματολογία και η έκβαση τους είναι σαφέστατα διαφορετική .
Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα ανευρύσματα είναι ασυμπτωματικά και ανιχνεύονται τυχαία κατά τη διάρκεια εξετάσεων για άλλες παθήσεις. Μια αντιμετώπιση τους σε αυτό το στάδιο, αν είναι ενδεδειγμένη, συνήθως φέρνει και την πλήρη ίαση των ασθενών χωρίς να προκαλούνται νευρολογικά συμπτώματα .
Όταν όμως τα ανευρύσματα μεγαλώσουν ή ραγούν χωρίς να έχουν αντιμετωπισθεί προηγουμένως, μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά συμπτώματα. Το πιο χαρακτηριστικό σημάδι ρήξης με επακόλουθη υπαραχνοειδή αιμορραγία είναι ένας αιφνίδιος, έντονος πονοκέφαλος, που περιγράφεται από τους ασθενείς ως «ο χειρότερος πονοκέφαλος της ζωής τους». Μπορεί να συνοδεύεται από πόνο στον αυχένα με ακινητοποίηση του (λεγόμενος μηνιγγισμός), ναυτία, έμετο, απώλεια συνείδησης, επιληπτικές κρίσεις ή διαταραχές στην όραση.
Η διάγνωση επιβεβαιώνεται μέσω απεικονιστικών εξετάσεων, όπως:
Η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστική, καθώς επιτρέπει την πρόληψη ρήξης και σοβαρών επιπλοκών.
Η πρόληψη και θεραπεία των ανευρυσμάτων εγκεφάλου έχει εξελιχθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες, με αποτέλεσμα η ζωή μετά το ανεύρυσμα εγκεφάλου να είναι στην συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών άκρως φυσιολογική και λειτουργική, αν δεν έχει προηγηθεί ρήξη και αιμορραγία. Αν μια θεραπεία είναι ενδεδειγμένη (αρκετά μικρά ανευρύσματα συνήθως δεν χρειάζονται θεραπεία), οι δύο βασικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται σήμερα στη Νευροχειρουργική και Επεμβατική Νευροακτινολογία είναι:
Η επιλογή μεθόδου εξαρτάται από το μέγεθος, τη θέση και τη μορφή του ανευρύσματος, καθώς και από την ηλικία και τη γενική κατάσταση του ασθενούς.
Ο Νευροχειρουργός Εγκεφάλου Δρ. Κωνσταντίνος Γούσιας, με πολυετή εμπειρία στη Νευροχειρουργική και θητεία σε κορυφαία κέντρα της Γερμανίας, έχει πραγματοποιήσει μεγάλο αριθμό επεμβάσεων με clipping, επιτυγχάνοντας εξαιρετικά ποσοστά επιτυχίας με πλήρη ανάρρωση για τους ασθενείς. Η κλινική του συνεργάζεται στενά με το τμήμα της Επεμβατικής Νευροακτινολογίας, με αποτέλεσμα στον ασθενή να προσφέρεται η ιδανική για τον ασθενή θεραπεία.
Σε περίπτωση που ένας ασθενής φέρει κάποιο εγκεφαλικό ανεύρυσμα , το οποίο δεν το γνωρίζει, είναι πιθανό μετά από λήψη αντιπηκτικών, σε μια υπερτασική κρίση ή και εντελώς αυτόματα χωρίς κάποιο αίτιο έκλυσης να συμβεί μια ρήξη του ανευρύσματος με επακόλουθο υπαραχνοειδή αιμορραγία. Μια τέτοια αιμορραγία συνήθως προκαλεί σοβαρά συμπτώματα και παραμονή του ασθενούς στο νοσοκομείο για αρκετές ημέρες. Μετά τον χειρουργικό (clipping) ή ενδοαγγειακό αποκλεισμό (coiling) του ανευρύσματος, όπως αναφέρθηκε στην προηγούμενη παράγραφο, η επακόλουθη πορεία και ζωή του ασθενούς απαιτεί προσεκτική αποκατάσταση. Ανάλογα με την έκταση της βλάβης, μπορεί να χρειαστούν φυσικοθεραπείες, εργοθεραπείες, λογοθεραπείες ή γνωστική αποκατάσταση. Η νευροπλαστικότητα — η ικανότητα του εγκεφάλου να αναδιοργανώνει τις συνάψεις του — επιτρέπει την προοδευτική βελτίωση, ακόμη και σε περιπτώσεις με αρχικά σοβαρά ελλείμματα.
Η ψυχολογική υποστήριξη είναι εξίσου κρίσιμη ώστε η ζωή μετά το ανεύρυσμα εγκεφάλου να επανέλθει όσο γίνεται στο φυσιολογικό. Οι αλλαγές που βιώνει ο ασθενής, είτε σωματικές είτε συναισθηματικές, μπορεί να προκαλέσουν άγχος ή καταθλιπτική διάθεση. Η συνεργασία με ψυχολόγο ή νευροψυχολόγο, καθώς και η συμμετοχή σε ομάδες υποστήριξης, βοηθούν σημαντικά στη διαχείριση αυτών των συναισθημάτων.
Η πρόληψη της επανεμφάνισης ανευρύσματος ή άλλων αγγειακών επιπλοκών περιλαμβάνει:
Η συμμόρφωση με τις ιατρικές οδηγίες είναι το κλειδί για μια υγιή και ισορροπημένη ζωή μετά την επέμβαση.
Γενικά, η ζωή μετά το ανεύρυσμα εγκεφάλου δεν είναι απλώς μια περίοδος ανάρρωσης, αλλά μια νέα αρχή. Με τη βοήθεια της σύγχρονης Νευροχειρουργικής, της επιστημονικής γνώσης και της ολιστικής φροντίδας, οι ασθενείς έχουν πλέον τη δυνατότητα να ανακτήσουν την υγεία, την ανεξαρτησία και την αυτοπεποίθησή τους. Η έγκαιρη διάγνωση, η σωστή επιλογή θεραπείας και η συνεχής φροντίδα αποτελούν το θεμέλιο για μια ζωή χωρίς περιορισμούς.
Ακολουθηστε μας
